gök tengri ne demek?

Gök Tanrı (Tengricilik)

Gök Tanrı, Tengricilik, Orta Asya kökenli eski bir inanç sisteminin merkezinde yer alan en yüce tanrıdır. "Tengri" kelimesi, Türkçe, Moğolca ve diğer Altay dillerinde "gök", "tanrı" veya "gökyüzü tanrısı" anlamına gelir. Gök Tanrı, evrenin yaratıcısı, yöneticisi ve mutlak gücün kaynağı olarak kabul edilir.

Temel Nitelikleri:

• Yaratıcı: Gök Tanrı, evreni, dünyayı ve tüm canlıları yaratmıştır. Bu yaratılış mitleri, farklı Türk boylarında değişiklik gösterebilir.
• Hükmedici: Gök Tanrı, evrenin düzenini sağlar, doğal olayları kontrol eder ve insanların kaderini etkiler.
• Ulaşılmaz: Gök Tanrı, insan aklının tam olarak kavrayamayacağı, soyut ve yüce bir varlıktır.
• Adaletli: Gök Tanrı, iyiliği ödüllendirir, kötülüğü cezalandırır. İnsanların ahlaki davranışlarına önem verir.
• Koruyucu: Gök Tanrı, inananlarını korur ve onlara yardım eder.

Gök Tanrı İnancının Unsurları:

• Doğa ile Bütünlük: Gök Tanrı inancında, doğa kutsaldır ve insan doğayla uyum içinde yaşamalıdır. Dağlar, ağaçlar, sular gibi doğal unsurlara saygı gösterilir.
• Atalar Kültü: Atalar, Gök Tanrı ile insanlar arasında bir köprü olarak görülür ve onlara saygı gösterilir.
• Şamanizm: Şamanlar, Gök Tanrı ile iletişim kurabilen, ruhani güçlere sahip kişiler olarak kabul edilir. Şamanlar, törenler düzenler, hastalıkları iyileştirir ve geleceği tahmin eder.
• Kurban Törenleri: Gök Tanrı'ya genellikle hayvan kurban edilir. Bu kurbanlar, şükran ifadesi veya dileklerin kabulü için yapılır.
• İyi ve Kötü Ruhlar: Gök Tanrı inancında, iyi ve kötü ruhların varlığına inanılır. İnsanlar, iyi ruhları memnun etmeye, kötü ruhlardan korunmaya çalışır.

Tarihi ve Yayılımı:

Gök Tanrı inancı, Hunlar, Göktürkler, Uygurlar, Kırgızlar, Moğollar gibi birçok Orta Asya Türk ve Moğol boyu tarafından benimsenmiştir. Özellikle Göktürk Kağanlığı döneminde, Gök Tanrı inancı devletin resmi dini haline gelmiştir. İslamiyet'in yayılmasıyla birlikte, Gök Tanrı inancı zamanla azalmış olsa da, bazı unsurları günümüze kadar yaşamaya devam etmiştir. Günümüzde de bazı topluluklar tarafından yaşatılmaya çalışılmaktadır.